ks. prof. dr hab.Bogdan Czyżewski

Zdjęcie portretowe księdza profesora Bogdana Czyżewskiego

Zakład: Teologii Historycznej

Stanowisko: Profesor

e-mail: bogdan.czyzewski@amu.edu.pl

Funkcje: kierownik zakładu

ORCID: 0000-0002-6040-5523

Baza Wiedzy UAM

Dyżur na stronie USOSweb

Biogram

Urodził się w 1962 r. w Nakle nad Notecią. Po maturze odbył studia wyższe w Prymasowskim Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie (1981-1987). W roku 1986 zdał egzamin i obronił pracę dyplomową z zakresu teologii pastoralnej (Duszpasterskie znaczenie niedzieli w świetle magisterium II Soboru Watykańskiego). 30 maja 1987 r. przyjął święcenia kapłańskie. W latach 1988-1992 odbył studia specjalistyczne z zakresu patrologii w Instytucie Katolickim w Paryżu. W 1991 r. w Instytucie Katolickim w Paryżu obronił pracę licencjacką (Le mystère de la Pâque selon Peri Pascha de Méliton de Sardes), a w 1995 obronił doktorat w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (Elementy chrystologii w Komentarzu do Zachariasza Dydyma Aleksandryjskiego). W 1998 r. został adiunktem na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W roku 2003 odbył kolokwium habilitacyjne w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim na podstawie dorobku naukowego i książki: Księgi Pisma Świętego w ujęciu isagogi Juniliusza Afrykańczyka. Tego samego roku otrzymał stopień naukowy: doktor habilitowany nauk teologicznych w zakresie historii Kościoła – patrologii. W roku 2005 został mianowany profesorem nadzwyczajnym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a w roku 2016 prezydent Andrzej Duda nadał mu tytuł profesora nauk teologicznych.

Pełnione funkcje związane z działalnością akademicką są następujące: jest kierownikiem Zakładu Teologii Patrystycznej, członkiem Rady Dyscypliny Nauki Teologiczne, Komisji oceniającej nauczycieli akademickich, Komisji rekrutacyjnej na studia doktoranckie. W ogólnopolskich towarzystwach naukowych drugą kadencję pełni funkcję prezesa Sekcji Patrystycznej przy Komisji Episkopatu Polski ds. Nauki Katolickiej, jest członkiem Sekcji Patrystycznej przy Komisji Episkopatu Polski ds. Nauki Katolickiej, członkiem Komisji Badań nad Antykiem Chrześcijańskim, członkiem Gnieźnieńskiego Towarzystwa Naukowego, członkiem Rady Naukowej Studiów Prymasowskich, wchodzi w skład Rady Programowej ds. Pro memoria prymasa Stefana Wyszyńskiego.

Działalność naukowo-badawcza

Studia specjalistyczne w Paryżu pozwoliły mu na poszerzenie horyzontów patrystycznych. Stosowana przez Francuzów metoda studiowania polega na zajmowaniu się Ojcami Kościoła w szerokim kontekście: historycznym, liturgicznym, teologicznym, socjologicznym, filologicznym. W swoich opracowaniach podejmuje temat egzegezy Pisma Świętego u Ojców Kościoła, z tym, że poszukiwania zostały skierowane na badanie nie tylko metod interpretacji tekstów biblijnych przez pisarzy starożytności chrześcijańskiej, co raczej stawia sobie pytania o treści teologiczne, jakie zostały z nich wydobyte. Jest to o tyle ważne, aby bogatej twórczości biblijnej Ojców Kościoła nie ograniczać wyłącznie do jednego aspektu – sposobu interpretacji, ale przy tej okazji podjąć również niezwykle ważny element teologiczny, jaki pojawia się w związku z komentowanymi tekstami biblijnymi. Dlatego też jego opracowania zawierają jeden i drugi element, i stanowią gamę wielu zagadnień, tak naprawdę jednak zawsze skoncentrowanych na temacie i polu badań, mianowicie na egzegezie patrystycznej. Oznacza to, że podstawą badań jest zawsze tekst biblijny komentowany przez pisarzy starożytności chrześcijańskiej i jego analiza teologiczna.

W jego dorobku naukowym wyróżnić można następujące pola badań skoncentrowanych wokół tematu egzegezy biblijnej u Ojców Kościoła:

  • teologia paschalna w oparciu o homilie paschalne autorów starożytnych;
  • tematyka chrzcielna i wyznania wiary składane przez kandydatów do chrztu św. w Kościele starożytnym w oparciu o tradycję biblijną i patrystyczną;
  • kapłaństwo w Kościele pierwszych wieków;
  • teoria i praktyka egzegezy biblijnej Ojców Kościoła;
  • monastycyzm, w którym odkryć można ślady egzegezy biblijnej, zwłaszcza w spisanych starożytnych Regułach zakonnych;
  • duchowość biblijna pisarzy wczesnego chrześcijaństwa.

Dodatkowym obszarem badań, obok tematyki egzegezy patrystycznej, stały się spisane przez kardynała Stefana Wyszyńskiego tzw.

Pro memoria, czyli osobiste notatki z jego 32-letniej posługi prymasowskiej. Jest autorem wielu opracowań związanych z tym tematem.

Prowadzi też szeroką działalność na rzecz popularyzacji nauki poprzez systematyczne comiesięczne wykłady otwarte przy parafiach: w Bydgoszczy-Opławcu, Bydgoszczy-Fordonie i w Niemczu.

Wykłada patrologię, historię Kościoła starożytnego, język łaciński i język grecki. Wypromował trzech doktorów i 99 magistrantów, prowadzi seminarium dyplomowe z patrologii i historii Kościoła. Jest autorem 17 książek naukowych i popularno-naukowych, ponad 170 artykułów w czasopismach naukowych z zakresu patrologii i historii Kościoła starożytnego.